Warszawa rysuje Skopje

Kinga Nettmann-Multanowska

79 PLN

„War­sza­wa rysuje Skopje” to mało znana i dotąd nie­opo­wie­dzia­na hi­sto­ria wiel­kie­go mię­dzy­na­ro­do­we­go sukcesu pol­skie­go soft-po­wer, opar­te­go na wiedzy i do­świad­cze­niu war­szaw­skich urba­ni­stów, którzy wzięli udział w ONZ-owskim pro­jek­cie od­bu­do­wy znisz­czo­ne­go w trzę­sie­niu ziemi z 1963 roku Skopje, współ­two­rząc Master Plan (plan ogólny) miasta. Pra­cu­ją­cy w Ma­ce­do­nii war­szaw­ski „zespół Skopje” two­rzy­li ludzie o wy­jąt­ko­wych ży­cio­ry­sach – m.​in. Sta­ni­sław „Agaton” Jan­kow­ski (jego kie­row­nik), Sta­ni­sław „Orsza” Bro­niew­ski, Bohdan Ja­strzęb­ski, Zbi­gniew Gal­pe­ryn, Ka­zi­mierz Mar­czew­ski czy Juliusz Wilski. Dy­rek­to­rem Pro­jek­tu planu Skopje z ra­mie­nia Fun­du­szu Spe­cjal­ne­go ONZ był Adolf Ci­bo­row­ski (przed wy­jaz­dem do Skopje Na­czel­ny Ar­chi­tekt War­sza­wy). War­szaw­scy urba­ni­ści współ­pra­co­wa­li w Skopje z mię­dzy­na­ro­do­wy­mi sławami, jak Con­stan­ti­nos Do­xia­dis, Kenzō Tange czy Arata Isozaki (współ­pro­jek­tant kra­kow­skiej Mangghi). Kinga Net­t­mann-Mul­ta­now­ska odkrywa w tej książce także hi­sto­rię pol­skiej ko­lek­cji z Muzeum Sztuki Współ­cze­snej w Skopje, daru pol­skich ar­ty­stów dla miasta (ponad 200 dzieł sztuki) i opisuje hi­sto­rię budynku Muzeum, którego pro­jek­tan­ta­mi byli polscy ar­chi­tek­ci –war­szaw­skie „Tygrysy”: Wacław Kły­szew­ski, Jerzy Mo­krzyń­ski i Eu­ge­niusz Wierz­bic­ki. Nie­ustan­nie obecnym bo­ha­te­rem tej wie­lo­wąt­ko­wej opo­wie­ści jest samo miasto Skopje – wy­jąt­ko­we miejsce o wielu toż­sa­mo­ściach, stolica wy­bit­nej ar­chi­tek­tu­ry bru­ta­li­stycz­nej i spek­ta­ku­lar­ne­go ar­chi­tek­to­nicz­ne­go kiczu po­wsta­łe­go w nie­od­le­głej przeszłości.

Książka ma formę re­por­ta­żu hi­sto­rycz­ne­go, za­wie­ra­ją­ce­go prze­pro­wa­dzo­ne w ostat­nich latach wywiady i rozmowy z urba­ni­sta­mi z „zespołu Skopje” oraz ar­ty­sta­mi, którzy prze­ka­za­li swoje dzieła miastu. Opo­wieść bazuje na bogatym i uni­kal­nym ma­te­ria­le ar­chi­wal­nym – zdję­ciach, pa­mięt­ni­kach, listach, do­ku­men­tach, m.​in. z Ar­chi­wum MSZ (w tym spra­woz­da­niach, szy­fro­gra­mach, ko­re­spon­den­cji), Ar­chi­wum Akt Nowych, NAC, Ar­chi­wum Miasta Skopje, wy­cin­kach pra­so­wych. Nar­ra­cji to­wa­rzy­szy ma­ce­doń­ska poezja i obfita ikonografia.

Księ­gar­nia