Architektura i sztuka Rumunii

wykład

11.10.2025

Rumunia to żywy palimpsest. To kraj, w którym kolejne warstwy historii i kultury odciskają swój ślad w architekturze, tworząc wyjątkową mieszankę stylów i wpływów. W Siedmiogrodzie rzymskie relikty sąsiadują z cysterskimi klasztorami i saskimi miastami o warownych kościołach, w Maramureszu trwa „cywilizacja drewna”, a na Bukowinie zachwycają cerkwie i monastyry z freskami, wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Każdy region, kultywując własną odrębność, dopełnia krajobraz, w którym bizantyjski model duchowości, łaciński porządek lub orientalna ornamentyka zostały twórczo przekształcone i stopione z lokalną tradycją.

Ta opowieść prowadzi także do Bukaresztu – nazwanym w ubiegłym wieku „małym Paryżem”, a dziś uchodzącym za jedno z najbogatszych w architekturę modernistyczną miast Europy Środkowo-Wschodniej.

O przemianach, jakim na przestrzeni wieków ulegała architektura Rumunii, o bogatej i różnorodnej sztuce tego kraju oraz o trudnej, ale pasjonującej historii regionu opowie dr Łukasz Galusek – architekt i badacz fenomenu przestrzeni Europy Środkowo-Wschodniej.

BIO

dr Łukasz Galusek — architekt i historyk; dyrektor Muzeum Śląskiego w Katowicach. Zajmuje się kulturą, sztuką i architekturą Europy Środkowo-Wschodniej. Autor i współautor licznych publikacji, m.in. „Socmodernizm. Architektura w Europie Środkowej w okresie zimnej wojny” i „Pogranicze. O odradzaniu się kultury”. Jest współkuratorem wystaw poświęconych sztuce Europy Środkowej, m.in. „Kartograf złowrogiej historii. Tara (von Neudorf)” (2013), „Adriatycka epopeja. Ivan Meštrović” (2017), „Architektura niepodległości w Europie Środkowej” (2018), „Socmodernizm. Architektura w Europie Środkowej w okresie zimnej wojny” (2024), „Śmiejąc się jednym, płacząc drugim okiem. Sztuka Rumunii z kolekcji Ovidiu Șandora” (2025).