Wrocławska odpowiedź na ogólnopolską ofensywę budowlaną lat siedemdziesiątych i pierwsze powojenne osiedle zrealizowane w całości w technologii Wrocławskiej Wielkiej Płyty. Powstające od 1970 roku Popowice miały stać się domem dla ponad 17 tysięcy mieszkańców, a zadanie opracowania koncepcji zabudowy ponad 70-hektarowego terenu powierzono architektowi Witoldowi Jerzemu Molickiemu – znanemu już nam ze spacerów po Szczepinie i osiedlu Przyjaźni na wrocławskich Krzykach.
Osiedle Wrocław-Popowice, budynek wielorodzinny przy ulicy Niedźwiedziej 14-24, arch. W. Molicki, J. Pietkiewicz, A. Słabiak, ok. 1972 r., zbiory MA
Historia Popowic sięga jednak początku lat dwudziestych ubiegłego stulecia. W 1919 roku powstał generalny plan zrealizowania na tym obszarze dużego założenia mieszkaniowego, przeznaczonego głównie dla pracowników zakładów przemysłowych działających w zachodniej części miasta. Koordynatorem prac i projektantem większości budynków był Theo Effenberger, który nadzorował również zabudowę położonego nieopodal Westendu (dziś Szczepin). Drobiazgowo opracowana koncepcja urbanistyczno-architektoniczna zakładała utworzenie trzynastu odmiennych kwartałów – od bloków nawiązujących do zabudowy wielkomiejskiej do luźniejszej, połączonej z własnymi ogrodami zabudowy typu małomiasteczkowego i wiejskiego.
Osiedle Popowice przed wojną, ulica Stobrawska, ok. 1925 r., fot. Heinrich Klette, zbiory MA
Osiedle Popowice przed wojną, zabudowa przy ulicy Kwiskiej, ok. 1925 r., fot. Heinrich Klette, zbiory MA
Na osiedlu powstał katolicki kościół św. Jadwigi i szkoła ludowa, a szczególnie ważną rolę odgrywała zieleń: wysoka w alejach i szpalerach otaczających ulice, oraz niska – w partiach żywopłotów służących jako ogrodzenia budynków. Podczas oblężenia Wrocławia w 1945 roku osiedle zostało całkowicie zniszczone. Pozostały po nim jedynie dwa budynki przy ulicy Legnickiej – obecnie mocno przebudowane.
Osiedle Popowice przed wojną, ulica Małopanewska, pierzeja wschodnia, lata 20. XX w., fot. Heinrich Klette, zbiory MA
Dziś Popowice to ogromny zespół mieszkalny, usytuowany w pobliżu Parku Zachodniego, między ulicami Legnicką, Popowicką i Niedźwiedzią. Dominują tu jedenasto- i pięciokondygnacyjne bloki z charakterystycznymi balkonami, ustawione pasmowo i ukośnie wobec siebie. Przez lata Popowice uchodziły za osiedle kompletne – działały tu małe osiedlowe sklepiki, kino Studio, przedszkola, żłobek, szkoły podstawowe i otwarte boiska przyszkolne. To na Popowicach znajduje się też jeden z najciekawszych wrocławskich obiektów architektury sakralnej – zaprojektowany przez Wacława Hryniewicza, Wojciecha Jarząbka i Jana Matkowskiego kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Pokoju przy ul. Ojców Oblatów.
Osiedle Popowice, pocztówka ze zdjęciem Stefana Arczyńskiego, 1977 r., źródło: polska-org
Wykład o historii Popowic
- KIEDY: środa, 5 listopada 2025, godzina 12.00
- GDZIE: Muzeum Architektury we Wrocławiu, ul. Bernardyńska 7
- Prowadzenie: dr Joanna Majczyk
- Wstęp wolny, nie trzeba się zapisywać!
Spacer architektoniczny po osiedlu Popowice
- KIEDY: sobota, 8 listopada 2025, godzina 12.00
- Prowadzenie: Barbara Szczepańska
- Ilość miejsc ograniczona, obowiązują zapisy! Szczegóły wkrótce.
BIO
Joanna Majczyk – architektka, adiunktka na Wydziale Architektury Politechniki Wrocławskiej. Bada architekturę XX-wieku, jej twórców i twórczynie oraz relacje między architekturą a polityką. Autorka monografii “Miasta, migracje, modernizmy. Architektura Andrzeja Frydeckiego” oraz współautorka (razem z Agnieszką Tomaszewicz) niedawno wydanej książki “Architekci i paragraf aryjski. Przypadek SARP-u (1934–1939)”.
Barbara Szczepańska – historyczka sztuki i badaczka architektury. Kierowniczka Działu Architektury Współczesnej w Muzeum Architektury we Wrocławiu. Doktorantka w Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie przygotowuje pracę doktorską poświęconą rozwojowi architektonicznemu i przestrzennemu powojennego Opola.
Zapraszamy!