MPP_ALL | spacer po Nowych Żernikach

21.9.2022

Za­praszamy Was na szóstą wycieczkę z cyklu wydarzeń to­warzyszących wystawieMPP_ALL. Maćków Pra­cow­nia Projektowa.

Widzimy się 21 września 2022, o godz. 17:00 na peronie tramwa­jowym Zin­te­growanego Węzła Prze­si­ad­kowego, Wrocław – Stadion przy Al. Śląska. Po krótkim zwiedza­niu obiektu planu­jemy prze­jazd na osiedle Nowe Żerniki. Wycieczkę poprowadzi Zbig­niew Maćków – założyciel Maćków Pra­cowni Pro­jek­towej i jeden z in­ic­ja­torów budowy osiedla Nowe Żerniki. Chętnych do udziału prosimy o przesłanie maila na adres mppall@​mackow.​pl, w treści wpisując imię i nazwisko, a w tytule: NOWE ŻERNIKI.


NOWE ŻERNIKI

W roku 2011, w grupie ponad 40 ar­chitektów pod egidą Dolnośląskiej Izby Ar­chitektów i oddziału SARP, przy czynnym udziale miasta, zainicjowaliśmy nawiązujący do werk­bun­dows­kich trady­cji projekt Nowe Żerniki. Przyjęliśmy rozłożoną w czasie metodę cyk­licznych warsz­tatów uzupełnianych spotka­ni­ami ze spec­jal­is­tami, a także z mieszkańcami i in­west­orami. Zespół określany mianem „su­per­biura” postawił przed sobą zadanie stworzenia mod­e­lowego osiedla mieszkan­iowego opartego na pri­o­ry­te­cie ruchu pieszego, wyposażonego w kom­pletny zestaw usług społecznych, przestrzeni pub­licznych, za­si­lanego zrównoważoną in­fra­struk­turą tech­niczną. Takiego osiedla, w którym jest miejsce dla ludzi młodych i dla seniorów; gdzie są żłobek, przed­szkole, szkoła i lekarz rodzinny. Przestrzeni dla in­west­y­cji dewelop­er­s­kich, ale i dla funkcjonowa­nia TBS-u, mieszkań na wynajem czy na nowo od­kry­tych i je­dynych os­tat­nio zre­al­i­zowanych ko­op­er­atyw mieszkan­iowych. Gdzie jest przyjaźnie, bez­piecznie i eko­log­icznie. Takie osiedle, mimo po­zornej pros­toty założeń, nie mogło w Polsce powstać od ponad trzy­dzi­estu lat.

Od roku 1929, kiedy to w ówczes­nym Breslau otwarto awan­gar­dową wystawę WuWA, realia życia i za­mieszki­wa­nia ulegały wielokrot­nie głębokim przemi­anom. Patrząc wstecz na miniony wiek i na to, gdzie zna­j­du­jemy się obecnie, widać, w jak dużym stopniu o pejzażu miasta i naszym stan­dard­zie życia de­cy­dowały, niezwiązane bezpośrednio z ar­chitek­turą i ur­ban­istyką, eko­nom­iczne i poli­ty­czne siły. Dziś mech­a­nizmy te stały się zbyt złożone, a przez to często doraźne i oder­wane od myślenia o ładzie przestrzen­nym i społecznym. Nowe Żerniki nie miały być tak, jak WUWA wystawą. Jeżeli już trzeba by opisać je jednym słowem, to raczej: pro­ce­sem, warsz­tatem, poligonem. Mieliśmy i wciąż mamy głębokie przeko­nanie, że nasze działanie – up­oli­ty­cznie­nie debaty o przestrzeni, zwieńczone re­al­izacją nowego frag­mentu miasta – pozwoli skon­struować dobry współczesny model kształtowania ur­ban­istyki, w którym wszys­tkie zaangażowane strony odnoszą korzyść. Mówiąc o poli­ty­czności, mamy na myśli wzięcie odpowiedzialności za rzeczy­wistość oraz stworze­nie narzędzi, które pozwolą to osiągnąć. Stawką to dobra przestrzeń i model tworzenia miast, gdzie pod­miotem jest społeczność lokalna, a roz­gry­wającym władza samorządowa przy jed­noczes­nym re­spek­towa­niu wszel­kich wyzwań, jakie niesie funkcjonowanie w gospo­darce rynkowej.

Jeżeli dziś nie pode­jmiemy tego wyzwa­nia, to za kilka lat to na nas jako ar­chitektów i ur­ban­istów spadnie odpowiedzialność za brak reakcji na naras­tające prob­lemy mieszkan­iowe i byle­jakość przestrzenną.


Zin­te­growany Węzeł Prze­si­ad­kowy we Wrocławiu

Główną ideą pro­jektu było stworze­nie funkcjon­al­nego, zin­te­growanego przys­tanku szy­bkiego tramwaju miejskiego MPK i przys­tanku kole­jowego PKP, których zadaniem będzie obsługa dużych imprez sportowych odbywających się na nowym sta­dionie miejskim.

Przys­tanek kole­jowy zlokali­zowano w poziomie terenu, przy istniejącej linii biegnącej w kierunku Poz­na­nia. Ponad nim, na plat­formie złożonej z kilku wiaduktów, zna­j­duje się przys­tanek szy­bkiego tramwaju miejskiego. Wielkość i kształt plat­formy dos­tosowano do przepływu dużych grup ludzi. Plat­formę zadas­zono dy­nam­icznie ufor­mowanym w kształcie trójkąta, żel­be­towym dachem podkreślającym ot­war­cie widokowe na reprezen­ta­cyjny stadion piłkarski. Z przys­tanku tramwa­jowego prowadzi w kierunku sta­dionu szeroka, łagodna rampa, płynnie kierująca ludzi na plac stanowiący przed­pole (strefę buforową) przed kasami bile­towymi. Przys­tanki tramwa­jowy i kole­jowy zostały połączone schodami oraz dwiema windami os­obowymi dla osób niepełnosprawnych i osób poruszających się z wózkami dziecięcymi. Nierównoległe, przeci­nające się linie, z których zbu­dowano bryłę, miały swoją genezę w zmul­ti­p­likowanych kierunk­ach dróg, szlaków kole­jowych, tramwa­jowych ale także pieszych i rowerowych. Miejsce, w którym się zbiegają obu­dowano struk­turą złożoną z płaszczyzn, po­zornie nieu­porządkowanych, układających się jednak w dy­nam­iczną i skończoną kom­pozycję. Tak ufor­mowana bryła obiektu jest prze­ci­wwagą do łagod­nych krzy­wizn sta­dionu i jego przedpola.

Dy­nam­iczna, a zarazem prosta forma zadaszenia przys­tanku nadaje obiek­towi nowoczesny wyraz, ko­re­spon­dujący z charak­terem i funkcją szy­bkiego tramwaju miejskiego. Zestaw użytych materiałów ogranicza się do betonu ar­chitek­ton­icznego i ocynkowanej stali., dopisując się do es­te­tyki powstałego w między­cza­sie kon­tek­stu sta­dionu miejskiego i ob­wod­nicy au­tostrad­owej miasta.

Projekt zdobył doty­chczas wiele prestiżowych nagród, w tym: Złoty Medal Między­nar­o­dowego Bi­en­nale Młodych Ar­chitektów w Mińsku, Nagrodę Prezy­denta RP w konkur­sie ‘Życie w ar­chitek­turze’, Grand Prix fes­ti­walu ar­chitek­tury DOFA, 1-szą nagrodę w konkur­sie ‘Piękny Wrocław’.

Do zobaczenia!