Architektura powojenna

Akademia Architektury

27.11.2025

Wiek XX upłynął pod znakiem zmian. Jedne były świadectwem rozwoju, ewolucji i galopującej wynalazczości, inne zaś dramatycznych wydarzeń w światowej historii. Znaczące piętno na losach świata, a szczególnie Europy, odcisnęła II wojna światowa. Zmieniła ona nie tylko dotychczasowy porządek polityczny i wpłynęła na losy milionów ludzi, ale również zmieniła bieg kształtowania się i trwania architektury.

Dworzec Centralny w Warszawie, 1972-75, arch. Arseniusz Romanowicz, współ. Piotr Szymaniak

Konflikt przyczynił się do ogromnej skali zniszczeń – ucierpiały potężne metropolie, setki miast i miasteczek oraz tysiące wsi. Skutkiem zaledwie kilku lat wojennych zmagań były dekady odbudowy. W zależności od konkretnego miejsca, obierano różne scenariusze. Niektóre ośrodki, szczególnie te o wysokich walorach historycznych i zabytkowych, rekonstruowano, a więc wiernie odtwarzano oryginalne formy architektonicznie lub nawet całe układy urbanistyczne. W innych z kolei wielowiekowa ciągłość została przerwana, a na gruzach dawnych zabudowań wyrastała już zupełnie nowa tkanka miejska.

Spodek w Katowicach, 1964-71, arch. Maciej Gintowt, Maciej Krasiński i Wacław Zalewski

W powojennej Europie funkcjonowało równolegle kilka stylów architektonicznych. W tzw. „bloku wschodnim” – państwach, które znalazły się w orbicie wpływów Związku Radzieckiego – budownictwo spełniało nie tylko rolę czysto użytkową, ale również było wykorzystywane jako narzędzie narracji oraz propagandy. Zjawisko to widoczne było szczególnie w architekturze socrealizmu. W zachodniej Europie dominował głównie modernizm z licznymi odmianami lokalnymi.

Ściana wschodnia w Warszawie, 1962-69, arch. Zbigniew Karpiński i Jan Klewin

Podczas wykładu prowadzonego przez dr Joannę Majczyk (Politechnika Wrocławska) przyjrzymy się przede wszystkim przykładom powojennej architektury w Polsce i we Wrocławiu. Pałac Kultury i Nauki w Warszawie, Superjednostka, Spodek i dawny dworzec kolejowy w Katowicach, Falowiec w Gdańsku, Marszałkowska i Kościuszkowska Dzielnica Mieszkaniowa, poznański Okrąglak, warszawskie pawilony handlowe i osiedla mieszkaniowe we Wrocławiu – co łączy te obiekty, kim byli ich twórcy, dlaczego tak wiele z nich nie przetrwało i jak dziś postrzegamy tę epokę w historii architektury? Zapraszamy do udziału w spotkaniu!

Kościuszkowska Dzielnica Mieszkaniowa we Wrocławiu, 1954-1958, zespół pod kierunkiem arch. Romana Tunikowskiego

Dostępność:

Zastanawiasz się nad udziałem w wydarzeniu? Pobierz nasz Przedprzewodnik przygotowujący do zwiedzania Muzeum Architektury.

DOSTĘPNOŚĆ ARCHITEKTONICZNA:

Sala, w której odbywać się będą wszystkie wydarzenia, znajduje się na parterze, na wprost wejścia do muzeum. Pokonanie różnic w poziomach podłóg ułatwiają rampy dla osób z niepełnosprawnością ruchową.

DOJAZD KOMUNIKACJĄ MIEJSKĄ: Przystanek GALERIA DOMINIKAŃSKA

PARKING

Brak oznaczonych miejsc dla osób z niepełnosprawnościami. Najbliższe, oznaczone miejsca parkingowe dla osób z niepełnosprawnościami znajdują się wzdłuż Alei Słowackiego.

TOALETA

Na pierwszym piętrze znajduje się toaleta przystosowana dla osób z niepełnosprawnością, wyposażona w dzwonek alarmowy.

Program edukacyjny dla dorosłych Akademia Architektury jest organizowany w ramach obchodów jubileuszu 60-lecia Muzeum Architektury we Wrocławiu.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.