Książka Jakuba Adamskiego “Gotycka architektura sakralna na Śląsku w latach 1200–1420” stanowi pierwsze w literaturze tak szeroko zakrojone studium poświęcone głównym nurtom rozwoju budownictwa kościelnego w tym bogatym transgranicznym regionie Środkowej Europy. Swoistą osią rozprawy jest problem wykształcenia się charakterystycznego modusu stylowego śląskiej architektury sakralnej, co miało miejsce w pierwszych dekadach XIV wieku. Aby zagadnienie to omówić w sposób właściwy, niezbędna była prezentacja urozmaiconych początków nowej twórczości architektonicznej na Śląsku, omówienie jej wielotorowego rozwoju w XIII stuleciu, wytropienie zwiastunów przełomu stylowego około roku 1300, prześledzenie procesu konstytuowania się regionalnych wzorów architektonicznych w pierwszej połowie XIV wieku, i wreszcie ukazanie rozmaitych sposobów realizowania śląskiego modusu budowli kościelnej na konkretnych placach budowy już po połowie XIV stulecia. Celowym założeniem książki było prowadzenie narracji z dwóch perspektyw. Pierwszą z nich było spojrzenie bardzo bliskie danym dziełom architektury, a więc szczegółowe, monograficzne omówienie kilkudziesięciu budowli, uszeregowanych wedle klucza chronologiczno-stylowego, funkcjonalnego i typologicznego. Owe mini-monografie podporządkowane zostały drugiej, szerszej perspektywie narracji. Był nią zamiar przedstawienia dynamiki i charakteru przemian architektury w tym regionie na szerokim tle europejskim.
Z recenzji:
Architektura gotycka na Śląsku jest przedmiotem badań wielu pokoleń historyków sztuki niemalże od zarania naukowej historiografii artystycznej. […] Choć z tą problematyką zmagało się wielu uczonych, a niektórzy przymierzali się do napisania syntezy, dotychczas jednak nikt takiego wyzwania nie podjął. Tym bardziej cieszy, że zostało ono skutecznie podjęte. […] Niewiele jest publikacji nie tylko w Polsce, ale w skali międzynarodowej, które można by zestawić z książką Jakuba Adamskiego. Jej opublikowanie wyznaczy nową epokę w dziejach badań śląskiej architektury gotyckiej.
prof. UAM dr hab. Jarosław Jarzewicz
Struktura pracy podlega logicznej narracji, w ramach której ukazane zostały drogi przemian zachodzących w architekturze sakralnej na Śląsku od początków nowej epoki stylowej. Autor, śledząc je i ukazując procesy wiodące do ukształtowania się jej specyficznego modusu stylowego w XIV wieku, jednocześnie ukazał ją w całym spektrum regionalnych i ponadregionalnych powiązań i inspiracji. […] Także czytelnicy nie dysponujący szczegółową wiedzą terminologiczną powinni znaleźć tu dostępnie ujęte informacje na temat dziejów śląskiej architektury XIII, XIV i początków XV wieku.
prof. UWr dr hab. Romuald Kaczmarek