Jednym z zagadnień, którym Muzeum Architektury będzie zajmować się w 2025 roku, jest próba sportretowania polskiej wsi z perspektywy śladów wielkich procesów modernizacyjnych, jakie realizowano na terenie kraju po 1945 roku. W ramach prac przygotowawczych do projektu “Ukryte szczątki”, wspólnie z pracownią Prolog, przyglądamy się przeszłości i teraźniejszości krajobrazów wiejskich.

Gościnią pierwszego publicznego spotkania badawczego będzie prof. Ewelina Szpak, autorka wydanej w 2005 roku książki “Między osiedlem a zagrodą”, w której przekonująco pokazała, jak przebiegał w Polsce polityczny zamysł tworzenia gospodarstw państwowych. Przedstawiła również, jak lokalna władza kontrolowała mieszkańców PGR-ów. Wreszcie – i to było zadanie najtrudniejsze – zrekonstruowała kształtowanie się społeczności pegeerowskich. Udowodniła, że powstawały one w opozycji zarówno do wsi i miast, jak i do polskiej tradycji.

• KIEDY? 12 grudnia 2024 r. o godzinie 18.00
• GDZIE? Muzeum Architektury we Wrocławiu, ul. Bernardyńska 7
• Wstęp wolny!

Autorka prezentuje życie codzienne mieszkańców PGR-ów – ich postawy, zachowania, wartości i sposoby myślenia. Opisuje relacje przestrzeni publicznej i prywatnej, stosunek do władzy oraz do Kościoła. Udowadnia, że społeczności pegeerowskie nie były jednorodne i pokazuje źródła tych odrębności. Nie omija również problemów, z jakimi zetknęli się mieszkańcy PGR-ów po 1989 roku.

Wykład odbędzie się w ramach programu KPO dla Kultury sfinansowanego przez Unię Europejską NextGenerationEU.

BIO

Ewelina Szpak – absolwentka Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, doktor nauk historycznych (Uniwersytet Jagielloński, 2010), stypendystka Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu (2005), członkini Polskiego Towarzystwa Historii Mówionej, Polskiego Towarzystwa Historycznego (Oddział w Krakowie) oraz wiceprezeska Stowarzyszenia Artefakty. Autorka książki „Między osiedlem i zagrodą. Życie codzienne mieszkańców PGR-ów” (Wydawnictwo Trio, 2005) oraz współautorka podręcznika dla młodzieży „Historia mówiona. Elementarz” (Narodowe Centrum Kultury 2008). W latach 2008 – 2009 wykonawczyni grantu promotorskiego KBN pt. “Mentalność ludności wiejskiej w PRL. Studium zmian”, realizowanego pod kierunkiem prof. dr hab. Andrzeja Chwalby. Autorka licznych artykułów dotyczących historii mówionej, historii codzienności i historii mentalności.