Shape Sorter

projects and buildings by Leszek Zdek

13.9.2022–1.10.2024

Leszek Zdek (1923-2018) rozpoczął pracę zawodową we Wrocławiu w bardzo trudnym, a zarazem ekscytującym momencie w dziejach miasta. „Wieś, po której jeżdżą tramwaje” – jak mówiono o zniszczonym przez wojnę Breslau – wymagała odbudowy i stworzenia od podstaw całych dzielnic. Jednym z pierwszych obiektów, w którego budowę był zaangażowany Leszek Zdek, powstał właśnie w obszarze zrównanego z ziemią placu Grunwaldzkiego – było to założenie Wydziału Weterynarii Wyższej Szkoły Rolniczej, którego głównymi projektantami byli Krystyna i Marian Barscy. Młody architekt współpracował także z Tadeuszem Brzozą, którego asystentem został już na drugim roku studiów. Ambitni twórcy w czasach racjonalizacji i prefabrykacji poszukiwali niepowtarzalności oraz jakości architektury i urbanistyki – należał do nich Zdek, który zaprojektował najdłuższy blok we Wrocławiu – wtedy nazywany „Superjednostką” – zainspirowany słynnymi blokami Le Corbusiera.

Leszek Zdek, pracując w Zakładzie Projektowo-Badawczym Politechniki Wrocławskiej, zajmował się projektowaniem licznych obiektów dla uczelni – od prostych, tymczasowych pawilonów (D-9) po wizjonerskie projekty urbanistyczne, takie jak osiedle studenckie „Dolina Słońca”.

Kariera architektoniczna Leszka Zdeka może być inspiracją dla dzisiejszych projektantów. Warto podkreślić, że Leszek Zdek, mimo trudności wynikających z czynników zewnętrznych, szukał przestrzeni dla realizacji własnych pomysłów na ulepszenie architektury, na lepsze przystosowanie jej do potrzeb użytkowników i na odrobinę artyzmu.

Aranżacja wystawy zainspirowana jest kompozycją rzeźbiarską autorstwa Leszka Zdeka, która zdobiła stołówkę przy Wybrzeżu Wyspiańskiego we Wrocławiu. Rzeźby i ich renowacja stały się przyczynkiem dla niniejszej ekspozycji i towarzyszącej jej publikacji. Komplet rzeźb zachowano dzięki zaangażowaniu Towarzystwa Upiększania Miasta Wrocławia (Piotr Szymański, Marek Karbon), Fundacji Promocji Sztuki „Transformator”, biura FORUM architekci (Maciej Lose, Michał Goncerzewicz) oraz architekta Zbigniewa Maćkowa. W 2022 roku rzeźby odrestaurowano z inicjatywy i funduszy OKRE Development. Obecnie zdobią one elewację budynku przy ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 56 oraz sąsiedni skwer.

Organizatorzy: OKRE Development i Muzeum Architektury we Wrocławiu