Począwszy od r. 1263 nad brzegiem Morza Czarnego powstało kilkadziesiąt klasztorów dominikańskich i franciszkańskich. Przedstawiciele obu zakonów, o zróżnicowanym pochodzeniu etnicznym, działali czynnie także poza murami klasztornymi, piastując godność biskupów, opiekując się szpitalami oraz parafiami lub będąc kapelanami konsulów genueńskich. Szczególną gorliwością misyjną odznaczały się klasztory dominikańskie, należące często do Societas Fratrum Peregrinantum. Przy szkołach misyjnych w Kaffie i Perze funkcjonowały studia teologiczne i językowe, ukierunkowane szczególnie na studiowanie obrządków oraz języków wschodnich. Warto dodać, że Kaffa była ponadto jednym z głównych ośrodków założonej w Kernie dominikańskiej, ormiańskiej Kongregacji Braci Unitów, zaś klasztor dominikański w Perze był ważnym ośrodkiem literackim, miejscem studiów filozoficznych i dyskusji teologicznych z Grekami, zaangażowanym w przygotowanie soboru unijnego we Florencji. Z kolei niektóre klasztory miały tatarskich benefaktorów.
O wyglądzie, dekoracji i wyposażeniu świątyń mendykanckich na tym terenie informują nas nieliczne wzmianki w źródłach średniowiecznych, opisy pozostawione przez podróżników i wizytatorów z XVI-XVIII w. oraz zabytki, skoncentrowane na terenie genueńskich posiadłości na Krymie oraz w Perze k. Konstantynopola. Stanowią one dowód istnienia mieszanej kultury artystycznej: „łacińsko-ormiańskiej” na Krymie, „łacińsko-greckiej” zaś w Perze, w których powstaniu znaczącą rolę mogły odegrać funkcjonujące tam placówki mendykanckie.
Większość pozostałości placówek krymskich jest dyskusyjna (resztki kościoła Santa Maria de Coronato pod Kaffą, kościół św. Michała oraz detale z kościoła śś. Piotra i Pawła w tym mieście oraz świątynie w Soldai oraz w Cembalo), lecz wszystkie one posiadały orientalizującą dekorację w tak zwanym stylu seldżuckim znaną także z budowli o innym charakterze.
W Perze natomiast znajdowały się niewątpliwie najciekawsze łacińskie budowle sakralne powstałe na terenie średniowiecznego regionu czarnomorskiego – dominikański kościół św. Pawła oraz niezachowany kompleks franciszkański. Ich architektura, płaskorzeźbiona dekoracja architektoniczna oraz płyty nagrobne wyraźnie wskazują na heterogeniczność form, jednak szczególnie ciekawa z tego punktu widzenia jest ich monumentalna dekoracja malarska. W dawnym kościele dominikańskim począwszy od 1999 r. odkrywano etapami fragmenty fresków i mozaik (powstałych zapewne w 1. połowie XIV w.), w których mimo dominacji ikonografii o charakterze bizantyńskim pojawiły się też motywy pochodzenia zachodnioeuropejskiego. Dzięki relacjom nowożytnym wiemy z kolei o bogatej dekoracji mozaikowej obu kościołów stojących w zespole franciszkańskim, a także o istnieniu witraży (m.in. figuralnych) w świątyniach mendykanckich. Posiadamy wreszcie informacje o niektórych (w tym zachowanych) elementach ich wyposażenia, posiadających bizantyńską formę artystyczną, choć funkcjonujących w łacińskim kontekście.